પુરવઠાની સ્થિતિસ્થાપકતા | કિંમતના પ્રકારો | ફોર્મ્યુલા

પુરવઠાની સ્થિતિસ્થાપકતા છે કિંમતમાં ફેરફારના પ્રતિભાવમાં પૂરા પાડવામાં આવેલ રકમમાં ફેરફારની તીવ્રતા. પુરવઠાનો કાયદો કિંમતમાં ફેરફારના પ્રતિભાવમાં પૂરા પાડવામાં આવેલ જથ્થામાં ફેરફારની દિશા દર્શાવે છે.

પુરવઠાની સ્થિતિસ્થાપકતા

પુરવઠાનો કાયદો કિંમતમાં ફેરફારના પ્રતિભાવમાં સપ્લાય કરવામાં આવેલી રકમમાં ફેરફારની તીવ્રતા વ્યક્ત કરતો નથી. આ માહિતી પુરવઠાની સ્થિતિસ્થાપકતાના સાધન દ્વારા પ્રદાન કરવામાં આવે છે. પુરવઠાની સ્થિતિસ્થાપકતા એ નું સંબંધિત માપ છે તેની કિંમતમાં ફેરફાર માટે કોમોડિટીના પૂરા પાડવામાં આવેલ જથ્થાની પ્રતિભાવની ડિગ્રી.

કોમોડિટીની કિંમતમાં થતા ફેરફાર માટે પૂરા પાડવામાં આવેલ જથ્થાની પ્રતિક્રિયા જેટલી વધારે છે, તેના પુરવઠાની સ્થિતિસ્થાપકતા વધારે છે.

સપ્લાયની સ્થિતિસ્થાપકતા માટેનું સૂત્ર

વધુ ચોક્કસ થવા માટે, તે a તરીકે વ્યાખ્યાયિત થયેલ છે ઉત્પાદનના પૂરા પાડવામાં આવેલ જથ્થામાં ટકાવારીનો ફેરફાર ભાવમાં ટકાવારી ફેરફારથી ભાગ્યા. નોંધનીય છે કે કિંમત અને પુરવઠા વચ્ચેના સકારાત્મક સંબંધને કારણે પુરવઠાની સ્થિતિસ્થાપકતા હકારાત્મક સંકેત ધરાવે છે.

સપ્લાયની કિંમત સ્થિતિસ્થાપકતાની ગણતરી માટેનું સૂત્ર છે:

ES = પૂરા પાડવામાં આવેલ જથ્થામાં ટકાવારી ફેરફાર/કિંમતમાં ટકાવારી ફેરફાર

વિશે વધુ વાંચો માંગની સ્થિતિસ્થાપકતા

સપ્લાયની સ્થિતિસ્થાપકતાના પ્રકાર

કિંમતમાં ફેરફાર માટે સપ્લાયના પ્રતિભાવની તીવ્રતાના આધારે પુરવઠાની પાંચ પ્રકારની કિંમત સ્થિતિસ્થાપકતા છે. નીચેના પ્રકારો છે

• સંપૂર્ણ સ્થિતિસ્થાપક પુરવઠો
• પરફેક્ટલી ઇલેસ્ટિક સપ્લાય
• પ્રમાણમાં સ્થિતિસ્થાપક પુરવઠો
• પ્રમાણમાં અસમાન પુરવઠો
• એકાત્મક સ્થિતિસ્થાપક પુરવઠો

સંપૂર્ણ સ્થિતિસ્થાપક પુરવઠો: પુરવઠો હોવાનું કહેવાય છે સંપૂર્ણ સ્થિતિસ્થાપક જ્યારે કિંમતમાં ખૂબ જ નજીવો ફેરફાર પૂરા પાડવામાં આવેલ જથ્થામાં અનંત ફેરફાર તરફ દોરી જાય છે. કિંમતમાં ખૂબ જ નાનો વધારો સપ્લાયમાં અનંતપણે વધારો કરે છે.

• Es = અનંત [ સંપૂર્ણ સ્થિતિસ્થાપક પુરવઠો ]

તેવી જ રીતે કિંમતમાં ખૂબ જ નજીવો ઘટાડો સપ્લાયને શૂન્ય સુધી ઘટાડે છે. આવી પરિસ્થિતિમાં પુરવઠો વળાંક એ x-અક્ષની સમાંતર ચાલતી આડી રેખા છે. આંકડાકીય રીતે, પુરવઠાની સ્થિતિસ્થાપકતા અનંતની સમાન કહેવાય છે.

પરફેક્ટલી ઇલેસ્ટિક સપ્લાય: પુરવઠો હોવાનું કહેવાય છે જ્યારે કિંમતમાં ફેરફાર કોઈ કોમોડિટીના પૂરા પાડવામાં આવેલ જથ્થામાં કોઈ ફેરફાર કરતું નથી ત્યારે સંપૂર્ણ રીતે અસ્થિર.

• Es = 0 [ પરફેક્ટલી ઇલેસ્ટિક સપ્લાય ]

આવા કિસ્સામાં, કિંમતમાં ફેરફારને ધ્યાનમાં લીધા વિના સપ્લાય કરેલ જથ્થો સ્થિર રહે છે. પુરી પાડવામાં આવેલ રકમ કિંમતમાં ફેરફાર માટે સંપૂર્ણપણે બિનપ્રતિભાવિત છે. આવી પરિસ્થિતિમાં પુરવઠા વળાંક એ એક ઊભી રેખા છે, જે y-અક્ષની સમાંતર છે. આંકડાકીય રીતે, પુરવઠાની સ્થિતિસ્થાપકતા શૂન્ય સમાન કહેવાય છે.

પ્રમાણમાં સ્થિતિસ્થાપક પુરવઠો: સપ્લાય પ્રમાણમાં સ્થિતિસ્થાપક હોય છે જ્યારે કિંમતમાં નાનો ફેરફાર પૂરા પાડવામાં આવેલ જથ્થામાં મોટા ફેરફારનું કારણ બને છે.

• Es> 1 [ પ્રમાણમાં સ્થિતિસ્થાપક પુરવઠો ]

આવા કિસ્સામાં કોમોડિટીના ભાવમાં પ્રમાણસર ફેરફાર પૂરા પાડવામાં આવેલ જથ્થામાં પ્રમાણસર ફેરફારનું કારણ બને છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો કિંમતમાં 40% જેટલો ફેરફાર થાય છે, તો કોમોડિટીના પૂરા પાડવામાં આવેલ જથ્થામાં 40% થી વધુ ફેરફાર થાય છે. આવી સ્થિતિમાં સપ્લાય કર્વ પ્રમાણમાં ચપટી છે. આંકડાકીય રીતે, પુરવઠાની સ્થિતિસ્થાપકતા 1 કરતા વધારે હોવાનું કહેવાય છે.

પ્રમાણમાં અસમાન પુરવઠો: તે એવી પરિસ્થિતિ છે કે જ્યાં કિંમતમાં મોટો ફેરફાર સપ્લાય કરેલા જથ્થામાં નાનો ફેરફાર તરફ દોરી જાય છે. જ્યારે કિંમતમાં પ્રમાણસર ફેરફાર પૂરા પાડવામાં આવેલ જથ્થામાં પ્રમાણસર ફેરફાર કરતા વધારે હોય ત્યારે માંગ પ્રમાણમાં અસ્થિર હોવાનું કહેવાય છે.

• Es< 1 [ પ્રમાણમાં અસમાન પુરવઠો ]

ઉદાહરણ તરીકે, જો કિંમત 30% વધે છે, તો પૂરા પાડવામાં આવેલ જથ્થો 30% કરતા ઓછો વધે છે. આવા કિસ્સામાં સપ્લાય વળાંક પ્રમાણમાં વધારે છે. આંકડાકીય રીતે, સ્થિતિસ્થાપકતા 1 કરતા ઓછી હોવાનું કહેવાય છે.

એકાત્મક સ્થિતિસ્થાપક પુરવઠો: પુરવઠો હોવાનું કહેવાય છે એકાત્મક સ્થિતિસ્થાપક જ્યારે કિંમતમાં ફેરફારના પરિણામે પૂરા પાડવામાં આવેલ જથ્થામાં બરાબર સમાન ટકાવારીનો ફેરફાર થાય છે એક કોમોડિટીની.

• Es = 1 [ એકાત્મક સ્થિતિસ્થાપક પુરવઠો ]

આવી સ્થિતિમાં સપ્લાય કરેલ કિંમત અને જથ્થા બંનેમાં ટકાવારીમાં ફેરફાર સમાન છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો કિંમત 45% ઘટે છે, તો સપ્લાય કરેલ જથ્થો પણ 45% ઘટે છે. તે મૂળ દ્વારા એક સીધી રેખા છે. આંકડાકીય રીતે, સ્થિતિસ્થાપકતા 1 સમાન કહેવાય છે.

પુરવઠાની કિંમતની સ્થિતિસ્થાપકતાના નિર્ધારકો

સમયનો સમયગાળો: સમય એ સૌથી મહત્વપૂર્ણ પરિબળ છે જે સ્થિતિસ્થાપકતાને અસર કરે છે. જો કોમોડિટીની કિંમત વધે અને ઉત્પાદકો પાસે આઉટપુટના સ્તરમાં ગોઠવણ કરવા માટે પૂરતો સમય હોય, તો પુરવઠાની સ્થિતિસ્થાપકતા વધુ સ્થિતિસ્થાપક હશે. જો સમયગાળો ટૂંકો હોય અને ભાવ વધારા પછી પુરવઠો વિસ્તારી શકાતો નથી, તો પુરવઠો પ્રમાણમાં અસ્થિર છે.

આઉટપુટ સ્ટોર કરવાની ક્ષમતા: જે માલને સુરક્ષિત રીતે સંગ્રહિત કરી શકાય છે તે માલસામાન પર પ્રમાણમાં સ્થિતિસ્થાપક પુરવઠો ધરાવે છે જે નાશવંત છે અને સંગ્રહિત કરી શકાતા નથી.

પરિબળ ગતિશીલતા: જો ઉત્પાદનના પરિબળોને સરળતાથી એક ઉપયોગથી બીજામાં ખસેડી શકાય છે, તો તે સ્થિતિસ્થાપકતાને અસર કરશે. પરિબળોની ગતિશીલતા જેટલી વધારે છે, તેટલી સારી અને તેનાથી વિપરીત પુરવઠાની સ્થિતિસ્થાપકતા વધારે છે.

ખર્ચ સંબંધો: જો આઉટપુટ વધવાથી ખર્ચમાં ઝડપથી વધારો થાય છે, તો માલની કિંમતમાં વધારો થવાને કારણે નફાકારકતામાં થયેલો કોઈપણ વધારો પુરવઠામાં વધારો થવાથી વધેલા ખર્ચ દ્વારા સંતુલિત થાય છે. જો આવું છે, તો પુરવઠો પ્રમાણમાં અસ્થિર હશે. બીજી બાજુ, જો આઉટપુટમાં વધારો થતાં ખર્ચમાં ધીમે ધીમે વધારો થાય, તો પુરવઠો પ્રમાણમાં સ્થિતિસ્થાપક હોવાની શક્યતા છે.